Trwają prace nad ustawą o jawności życia publicznego (projekt z dnia 8.01.2018 r. został skierowany do Komitetu Stałego Rady Ministrów). Zgodnie z aktualną wersją projektu, co najmniej średni przedsiębiorcy w rozumieniu ustawy o swobodzie działalności gospodarczej będą zobowiązani do opracowania i wdrożenia odpowiednich procedur antykorupcyjnych, których brak lub pozorność może skutkować nałożeniem kary finansowej w wysokości od 10.000 zł do aż 10.000.000 zł. Co więcej, a co może być szczególnie dotkliwe, w razie wymierzenia kary przedsiębiorcę ma obowiązywać pięcioletni zakaz ubiegania się o uzyskanie zamówienia publicznego.
Średnim przedsiębiorcą, w myśl ustawy o SDG, jest przedsiębiorca, który w co najmniej jednym z dwóch ostatnich lat obrotowych:
- zatrudniał średniorocznie od 50 do 249 pracowników, oraz
- osiągnął roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz operacji finansowych nie przekraczający równowartości w złotych 50 mln euro (co najmniej 10 mln euro) lub sumy aktywów jego bilansu sporządzonego na koniec jednego z tych 2 lat nie przekraczający równowartości w złotych 43 mln euro (co najmniej 10 mln euro).
Przepisy projektowanej ustawy nakładają na przedsiębiorców obowiązek przyjęcia i stosowania wewnętrznych procedur antykorupcyjnych. Poprzez stosowanie wewnętrznych procedur antykorupcyjnych rozumie się podejmowanie środków organizacyjnych, kadrowych i technicznych, mających na celu przeciwdziałanie tworzeniu otoczenia sprzyjającego przypadkom popełnienia przestępstw, o których mowa w art. 67 ust. 1 projektowanej ustawy, przez osoby, które działają w imieniu i na rzecz przedsiębiorcy.
W sytuacji, w której prokurator postawi zarzut korupcyjny osobie działającej w imieniu lub na rzecz przedsiębiorcy, CBA będzie miało prawo do przeprowadzenia kontroli wdrożonych procedur antykorupcyjnych u tego przedsiębiorcy. Jeśli zostanie ustalone, że procedury antykorupcyjne są pozorne lub nieskuteczne albo też przedsiębiorca ich w ogóle nie wdrożył, Szef CBA będzie mógł skierować wniosek do Prezesa UOKiK o nałożenie na danego przedsiębiorcę kary grzywny. Możliwe jest zatem ukaranie firmy za niestosowanie procedur antykorupcyjnych, także gdy pracownik został uniewinniony od postawionych zarzutów.
Wdrożenie wewnętrznych procedur antykorupcyjnych uznać należy za jak najbardziej słuszne, niezależnie od tego czy omawiana ustawa zostanie uchwalona, czy nie i nie tylko dla średnich i większych przedsiębiorców. Warto zastanowić się nad wprowadzeniem powyższych procedur już teraz, z następujących względów:
- stosowanie tego typu regulacji jest często wymogiem współpracy z największymi podmiotami na rynku, które stosują takie praktyki w skali globalnej (zwłaszcza koncerny międzynarodowe);
- przyjęcie kodeksu antykorupcyjnego jeszcze przed wejściem w życie ustawy daje oczywisty sygnał, iż takie regulacje nie będą miały charakteru pozornego – jako że zostały przyjęte niezależnie od obowiązku prawnego;
- wdrożenie tych norm może podnieść świadomość pracowników w obszarze przeciwdziałania korupcji;
- Wcześniejsze wprowadzenie wewnętrznych procedur antykorupcyjnych pozwoli dostosować je do wymogów stawianych przez projektowaną ustawę oraz uchronić przedsiębiorcę przed uznaniem tych procedur za pozorne lub też nieskuteczne w toku ewentualnej kontroli.
Procedura dostosowania przedsiębiorcy do projektowanej regulacji będzie polegała w szczególności na:
- Zmianie treści wzoru zawieranych umów o pracę oraz dokonanie zmian w obecnych umowach;
- Zmianie Regulaminu Pracy;
- Zmianie wzoru zawieranych umów handlowych poprzez wprowadzenie klauzul antykorupcyjnych oraz włącznie do umów jako załącznika wyciągu z Kodeksu Antykorupcyjnego;
- Szkoleniu pracowników z zakresu przeciwdziałania praktykom korupcyjnym;
- Opracowaniu i przyjęciu Kodeksu Antykorupcyjnego zawierającego:
(i) procedury antykorupcyjne; (ii) procedury i wytyczne dotyczące otrzymywanych prezentów i innych korzyści przez pracowników; (iii) procedury informowania właściwych organów przedsiębiorcy o propozycjach korupcyjnych; (iv) procedury postępowania w sprawie zgłoszenia nieprawidłowości;
Powyższe wytyczne i procedury powinny być ‘szyte na miarę’ każdego przedsiębiorstwa. Z uwagi na tak postawione wyzwanie dla firm – oferujemy kompleksowe dostosowanie przedsiębiorstw do wymogów antykorupcyjnych i przeprowadzenie wszystkich czynności wypunktowanych powyżej. W celu otrzymania zindywidualizowanej darmowej wyceny obsługi prawnej we wskazanym powyżej zakresie – prosimy o wysłanie maila na adres b.nadra[at]jaskowiak-nadra.pl