Sejm w dniach 27.02 – 1.03.2018 r. – zajmie się kwestią przedawnienia. Rozpatrywany będzie rządowy projekt zmiany kodeksu cywilnego. Szanse na jego uchwalenie są wysokie.
Jakie zmiany przewiduje projekt?
- Skrócenie podstawowego terminu przedawnienia z 10 lat do 6 lat;
- Skrócenie terminu przedawnienia roszczeń stwierdzonych prawomocnym wyrokiem sądu itp. z 10 lat do 6 lat, a w zakresie świadczeń okresowych do 3 lat;
- Zmiana sposobu liczenia terminów przedawnienia – miałyby kończyć się z końcem roku kalendarzowego (czyli de facto ulegałyby częściowemu przedłużeniu – jak przy podatkach);
- Wprowadzenie w roszczeniach p-ko konsumentom nowej formuły urzędowego przedawnienia powodującego brak możliwości skierowania sprawy do sądu po upływie terminu przedawnienia (chyba że wg Sądu uwzględnienia roszczenia wymagają względu słuszności);
- W przypadku sprzedaży konsumenckiej używanych rzeczy ruchomych roczny termin przedawnienia roszczeń z rękojmi nie może zakończyć się przed upływem 2 lat od dnia wydania rzeczy.
Co ze sprawami ‘w toku’?
- Ustawa niejako ‘zadziała wstecz’ bowiem obejmie sprawy będące w toku.
- Bieg krótszego terminu przedawnienia rozpoczyna się z dniem wejścia w życie nowej ustawy.
- Jeżeli jednak przedawnienie rozpoczęte przed dniem wejścia w nowej ustawy nastąpiłoby przy uwzględnieniu dotychczasowego terminu przedawnienia wcześniej, przedawnienie następuje z upływem tego wcześniejszego terminu.
- W przypadku spraw w toku (przedawnionych) – we wszystkich trwających w tej chwili sprawach sądowych, w których pozwanym jest konsument, powództwo będzie oddalane (Sąd uwzględni zarzut przedawnienia z urzędu). Ta regulacja może doprowadzić do oddalenia tysięcy spraw w toku przez Sądy i przerzucenia ich kosztów na strony dochodzące zapłaty (wierzycieli).
Brak wpływu na roszczenia w relacji przedsiębiorca – przedsiębiorca
3-letni termin przedawnienia w relacji przedsiębiorca – przedsiębiorca oraz 2-letni w tej samej relacji przy sprzedaży towarów i usług w związku wykonywaną działalnością gospodarczą nie ulegnie zmianie.
Skutki w przypadku uchwalenia nowelizacji
Jeśli nowe regulacje zostaną uchwalone – skutki będą niezwykle istotne. W mojej ocenie mogą być następujące:
- Zostaną oddalone przedawnione pozwy p-ko konsumentom co spowoduje przerzucenie kosztów na wierzycieli;
- Spadnie rentowność branży windykacyjnej, bowiem w pewnym sensie zostanie ona ‘wywłaszczona’ z części posiadanych wierzytelności. Nagle i drastycznie spadnie wartość portfela windykacyjnego tych firm;
- Spadnie także wartość wierzytelności posiadanych przez zwykłe firmy wobec konsumentów;
- Zwiększy się liczba spraw kierowanych do komorników, bowiem sprawy stwierdzone wyrokiem będą „odświeżane” zamiast co 10-lat – co 6-lat – czyli ulegnie zwiększeniu rotacja takiej ponownej egzekucji. Generuje to wyższe koszty dla wierzycieli z uwagi na konieczność ponoszenia zaliczek do komorników;
- Zmniejszy się tym samym tempo egzekwowania długów;
- Do kluczowej kwestii urośnie status konsumenta i powstaną przed Sądem liczne spory w tym zakresie, w tym spory między sądami o właściwość rozpoznania sprawy pomiędzy wydziałami gospodarczymi a cywilnymi.
- Wiele firm będzie zmuszonych do zmiany swoich wewnętrznych procedur windykacyjnych typu compliance i dostosowania ich do nowych przepisów.
- Firmy opierające swoją działalność w całości albo w części na windykacji należności wobec konsumentów powinny przemodelować swoją działalność, prognozy oraz regulacje wewnętrzne;
- Zachodzi ryzyko podejmowania prób wzruszenia przez firmy z transakcji na portfelach wierzytelności z racji nagłej zmiany stosunków gospodarczych.
Link do projektu: http://www.sejm.gov.pl/sejm8.nsf/druk.xsp?nr=2216.
