Wprowadzony nową ustawą z dnia 1.03.2018 r. o przeciwdziałaniu praniu brudnych pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu (tzw. ustawa AML), Centralny Rejestr Beneficjentów Rzeczywistych (CRBR). zacznie funkcjonować już 13 października 2019 r. Obowiązani przedsiębiorcy powinni szczególnie zwrócić uwagę na tę datę, chociażby dlatego, że mechanizm sankcji przewidziany za niespełnienie obowiązku rejestrowego jest bardzo rozbudowany, a kwota pieniężna kary może sięgnąć nawet miliona złotych.
- Kim jest Rzeczywisty Beneficjent?
Jest to osoba fizyczna lub osoby fizyczne sprawujące bezpośrednio lub pośrednio kontrolę nad podmiotem, osobą lub osobami w imieniu których są nawiązywane stosunki gospodarcze lub jest realizowana transakcja okazjonalna. Co istotne, beneficjentem rzeczywistym jest wyłącznie osoba lub osoby, które posiadają realne uprawnienia w zakresie wywierania decydującego wpływu na czynności albo działania danego podmiotu, osoby lub grupy osób. Jest to więc osoba lub osoby, które bezpośrednio lub pośrednio kontrolują spółkę. Beneficjentem rzeczywistym w przypadku osoby prawnej jest np. osoba fizyczna będąca udziałowcem lub akcjonariuszem klienta i posiadająca prawo własności o wartości większej niż 25% ogólnej liczby udziałów lub akcji klienta, również 25% ogólnej liczby głosów w organie stanowiącym klienta (również jako zastawnik użytkownik, strona porozumienia itp.), osoba sprawująca rzeczywistą kontrolę itp.
- Kogo będzie dotyczył obowiązek rejestrowy?
- Spółek jawnych,
- Spółek komandytowych,
- spółek komandytowo-akcyjnych,
- spółek z ograniczoną odpowiedzialnością,
- spółek akcyjnych.
Z obowiązku wyłączone są spółki publiczne, które niezależnie od powstania CRBR, muszą już od długiego czasu na swoich stronach internetowych publikować informacje o każdym z akcjonariuszy, który dysponuje ilością głosów z posiadanych akcji większą niż 5%.
- Jak spełnić obowiązek rejestrowy?
- Spółki już istniejące na 13.10.2019 r. będą musiały zidentyfikować beneficjenta rzeczywistego, po czym zgłosić jego dane drogą elektroniczną do CRBR do dnia 13 kwietnia 2020 roku, czyli w ciągu pół roku od rozpoczęcia funkcjonowania Rejestru.
- Spółki, które powstaną po 13.10.2019 r. będą miały na wykonanie tej czynności jedynie 7 dni, licząc od dnia zarejestrowania spółki.
Dodatkowo należy zapamiętać, że w przypadku zmiany beneficjenta rzeczywistego, spółka jest zobowiązana przez ustawę do każdorazowej aktualizacji danych w CRBR w ciągu 7 dni od zarejestrowania zmian.
- Jakie dane obejmuje CRBR?
CRBR obejmuje następujące dane rzeczywistego beneficjenta:
- Imię, nazwisko;
- Numer PESEL lub datę urodzenia;
- Obywatelstwo;
- Państwo zamieszkania;
- Informację o wielkości i charakterze udziału w danej spółce.
CRBR będzie publiczny, każdy będzie mógł mieć do niego darmowy dostęp.
- Jaka jest odpowiedzialność za niewypełnienie obowiązku?
Odpowiedzialność finansową do 1.000.000 złotych za niezgłoszenie informacji o rzeczywistych beneficjentach do CRBR w określonym ustawą terminie ponoszą obowiązane spółki. Należy jednak szczególnie zwrócić uwagę na przypadki, kiedy to osobami ponoszącymi odpowiedzialność za niedokonanie zgłoszenia beneficjenta rzeczywistego , bądź dokonanie go za późno, będą osoby uprawnione do reprezentacji spółek zobowiązanych. W wyżej wymienionych sytuacjach poniosą one odpowiedzialność odszkodowawczą za kary finansowe nałożone na spółkę. Jeżeli natomiast reprezentant spółki złoży fałszywe oświadczenie o prawdziwości danych zgłaszanych do CRBR, narazi się tym samym na odpowiedzialność karną.
Celem uniknięcia ryzyka przeoczenia terminu składania oświadczenia do CRBR, a tym samym uniknięcia dotkliwych kar finansowych, polecamy dokonanie jak najszybszej identyfikacji osób sprawujących kontrolę nad Państwa spółkami, dotyczy to w szczególności spółek o szeroko rozwiniętej strukturze właścicielskiej, w których to proces ten może okazać się znacznie wydłużony.
