Przed komornikami bardzo trudny rok. Czeka nas rewolucja w przepisach. W mojej ocenie nie jest to zmiana dobra ani dla komorników ani dla wierzycieli, w tym firm faktoringowych, które wszakże na takiej pozycji występują w egzekucji komorniczej.
# Od kiedy zmiany
Zmiany obowiązują od 1.01.2019 r. Dotychczasowe akty prawne (w tym obowiązująca nieprzerwanie od 1997 r. ustawa) zostały zastąpione przez ustawę o komornikach sądowych z dnia 22 marca 2018 r. oraz ustawę o kosztach komorniczych z dnia 28 lutego 2018 r. Znowelizowano też KPC. Jeżeli firma faktoringowa posługuje się wprost nazwami dotychczasowych ustaw w swojej dokumentacji – wówczas należy uwzględnić ww. zmianę.
# Ograniczenia terytorialne
Koniec z automatycznym wysyłaniem spraw do „ulubionego komornika” i koniec z „komornikami hurtowniami”. Konieczne będzie kierowanie spraw do komornika z rewiru dłużnika tj. np. mając dłużnika z siedzibą w Warszawie (dzielnica Mokotów), będziemy zmuszeni kierować sprawę do Komornika działającego przy Sądzie Rejonowym dla Warszawy Mokotowa.
Jeżeli nasz ulubiony Komornik nie będzie miał zaległości wówczas możemy kierować wniosek do niego ale tylko W GRANICACH DANEJ APELACJI. Oznacza to że będziemy mogli zlecić egzekucję dłużnika w Sochaczewie komornikowi z Warszawy, ale już nie temu z Łodzi. I żeby upewnić się czy możemy to zrobić będzie trzeba dzwonić do Komornika aby dowiedzieć się czy może jeszcze przyjmować sprawy spoza rewiru.
Koniec z machinalnym kierowaniem spraw do Komornika. Niestety dojdzie dodatkowy nakład pracy dla działów windykacji tj. wybór właściwego komornika z rewiru dłużnika. Konieczne będzie wypracowanie nowego modelu współpracy i indywidualne traktowanie spraw.
# Nagrywanie czynności
Komornik będzie miał obowiązek rejestrowania (nagrywania audio-video) przebiegu niektórych czynności, w tym oględzin i przeszukania mieszkania / nieruchomości, zajęcia ruchomości. Na wniosek dłużnika taki obowiązek będzie zawsze. Na wniosek dłużnika będzie miał też obowiązek przerwać nagrywanie. Nietrudno wyobrazić sobie nadużywanie tych uprawnień przez dłużników i sabotowanie egzekucji.
# Zmiany w opłatach i VAT
- Dotychczasowe opłaty (15% i 8%) zostaną zastąpione stawkami 10% (podstawowa) i 5%, 3%;
- Opłaty stosunkowe w sprawie nie mogą być niższe niż 150 złotych i wyższe niż 50 000 złotych. To drugie ograniczenie jest korzystne dla wierzycieli – koniec z naliczaniem przy egzekucji dużych nieruchomości opłat ponad 50.000 zł (kto pamięta czasy sprzed 10 lat gdy komornicy potrafili od każdego dłużnika przyłączającego się do egzekucji z nieruchomości pobrać osobno opłatę stosunkową? :));
- Komornik przestanie otrzymywać wynagrodzenie bezpośrednio, lecz będzie ono stanowiło…dochód budżetu Państwa. Komornik będzie natomiast otrzymywał wynagrodzenie prowizyjne uzależnione od pobranych opłat;
- Trwają pracę nad interpretacją ogólną w spr. opodatkowania VAT egzekucji;
- W razie umorzenia egzekucji z powodu jej skuteczności Komornik otrzyma od wierzyciela opłatę ryczałtową w wysokości 150,00 zł. I teraz uwaga, opłaty tej nie pobiera się od podmiotów, których przedmiotem działalności: „nie jest działalność finansowa i ubezpieczeniowa w rozumieniu przepisów wydanych na podstawie art. 40 ust. 2 ustawy z dnia 29 czerwca 1995 r. o statystyce” albo „jest działalność finansowa i ubezpieczeniowa w rozumieniu przepisów wydanych na podstawie art. 40 ust. 2 ustawy z dnia 29 czerwca 1995 r. o statystyce publicznej, o ile są wierzycielami pierwotnymi, a wierzytelność nie była przedmiotem obrotu.”. Bez wchodzenia w głęboką analizę, wygląda na to ze kwotę 150,00 zł będą płaciły podmioty będące cesjonariuszami – czyli podmioty obracające wierzytelnościami, ale też najprawdopodobniej firmy faktoringowe. Na szczęście nie są to znaczne kwoty. Zabolą raczej firmy oferujące mikrofaktoring, o ile takie wierzytelności będą trafiać do egzekucji komorniczej.
# Pozostałe zmiany
- Komornik ma działać osobiście, natomiast czynności zlecane asesorom mogą mieć wyłącznie funkcję szkoleniową. Oznacza to mniejszą efektywność komornika, który wszakże się nie „rozdwoi”. To bardzo zła wiadomość dla wierzycieli;
- Komornik stanie się funkcjonariuszem publicznym otrzymującym wynagrodzenie ze Skarbu Państwa. Niewątpliwie spadną dochody Kancelarii Komorniczych, wynagrodzenia samych komorników jak i pracowników;
- Zwiększy się nadzór Ministra Sprawiedliwości i jego uprawnienia wobec Komorników;
- Będzie więcej kontroli;
- Komornik będzie miał obowiązek wręczenia dłużnikowi formularz skargi na czynności komornicze.
# Wnioski
- Każdy faktor prowadzący windykację komorniczą p-ko faktorantom-dłużnikom czy odbiorcom samodzielnie, powinien dostosować się do zmian i przygotować na to że co raz więcej będzie trzeba podsyłać Komornikowi „na tacy” we wniosku egzekucyjnym;
- W szczególności konieczne będzie przemodelowanie współpracy z jednym komornikiem i poszukiwanie ad hoc dobrych komorników wraz z wszczynaniem spraw w innych rewirach;
- Przed złożeniem wniosku do naszego „ulubionego” Komornika konieczne będzie potwierdzenie iż może taki wniosek spoza rewiru przyjąć, aby nie doszło do jego zwrotu co przedłuży nam sprawę;
- Należy zakładać, że w związku z ww. zmianami, w tym osobistym działaniem komornika, nagrywaniem czynności i wieloma innymi obowiązkami biurokracyjnymi, oraz spadkiem wynagrodzeń, spadnie zaangażowanie, dostępność i efektywność pracy komorników, co może negatywnie wpłynąć na wyniki egzekucji;
- W 2018 r. odeszło wielu komorników, zwolniono wielu asesorów. Nowe zmiany raczej nie doprowadzą do migracji nowych pracowników do zawodu. Należy zatem się liczyć także z tym, że niektórzy z Komorników z którymi dotychczas współpracowaliśmy mogą odejść z zawodu.
