# Wstęp
Pod koniec listopada 2021 przygotowano projekt nowelizacji ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, który obniża opłatę sądową od pozwu zawierającego skargę pauliańską, czyli roszczenie z art. 527 KC. Chodzi o roszczenie wobec dłużnika i nabywcy (najczęściej nieruchomości), gdy czynnością prawną dłużnika (np. sprzedaż, darowizna) pokrzywdzono wierzyciela ukrywając majątek spod egzekucji. Najczęściej dłużnik dokonuje darowizny / sprzedaży nieruchomości osobie bliskiej / powiązanej, uniemożliwiając wierzycielowi (w tym faktorowi) prowadzenie egzekucji. Obecnie projekt znajduje się na etapie opiniowana i prac Sejmowych.
# Jaki jest cel projektowanych zmian
W uzasadnieniu projektu można przeczytać, że głównym celem ustawy jest ochrona wierzycieli, którzy dość często w sytuacjach dochodzenia wierzytelności przy wykorzystaniu skargi pauliańskiej są podmiotami słabymi ekonomicznie i obecna wysokość opłaty sądowej nawet do 200 000 zł jest niepotrzebnym osłabieniem ich pozycji ze strony państwa. Z uzasadnieniem należy się zgodzić.
# Co może ulec zmianie
Do ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilny ma zostać dodany art. 13f, według którego w sprawach o uznanie za bezskuteczną czynności prawnej dłużnika dokonanej z pokrzywdzeniem wierzycieli, jeżeli roszczenie wierzyciela wobec dłużnika zostało stwierdzone prawomocnym orzeczeniem sądu, przy wartości przedmiotu sporu lub wartości przedmiotu zaskarżenia wynoszącej ponad 20 000 złotych będzie pobierana opłata stała w wysokości 1 000 złotych, a nie jak dotychczas 5% od wartości przedmiotu sporu.
# Co to oznacza dla faktoringu
Z perspektywy branży faktoringowej (zwłaszcza działów windykacji / prawnych) proponowane zmiany należy ocenić pozytywnie. Co istotne – standardowa sytuacja pokrzywdzonego faktora jako wierzyciela obejmuje właśnie najczęściej WPS przekraczający 20.000 zł i bardzo często wierzyciel dysponuje już tytułem wykonawczym. Obniżenie wysokości opłaty sądowej będzie zachęcać faktorów do aktywnego egzekwowania swoich uprawnień wierzycielskich. Być może część sprawy zostanie również wyciągnięta „z zamrażarki”, z uwagi na niższe koszty procesu. O ile może polepszyć się sytuacja faktora? Poniżej przykład o ile spadnie opłata od pozwu.
Obecnie | Po wejściu w życie nowelizacji | |
WPS – 100.000 | 5.000 zł | 1.000 zł |
WPS – 500.000 | 25.000 zł | 1.000 zł |
WPS – 1.000.000 | 50.000 zł | 1.000 zł |
Jak widać – zwłaszcza w tych dużych sprawach – różnica dla wierzyciela może być nawet kilkudziesięciokrotna. Jako że w sprawach ze skargi pauliańskiej nierzadko stosuje się success fee to wierzyciel ma szanse znacząco obniżyć początkowy koszt prowadzenia sprawy kosztem późniejszej premii.
# Wejście w życie
W projekcie przewidziano 14-dniowe vacatio legis, zaś obecnie znajduje się na etapie opiniowania. Nie wiadomo zatem jeszcze czy zostanie uchwalony, aczkolwiek rokowania są dobre. Można zatem liczyć na to, że nowelizacja wejdzie w życie przed końcem połowy roku. Stan prac można śledzić tutaj.