Podsumowanie panelu prawnego Risk&Supervision Meeting 2020

W dniu 10.09.2020 r. w Warszawie w Centrum Konferencyjnym Marriott odbyła się organizowana przez CRIF sp. z o.o. konferencja Risk&Supervision Meeting 2020. Celem konferencji jest międzysektorowa wymiana doświadczeń oraz znalezienie cech wspólnych w sferze nadużyć. Punktem docelowym wydarzenia jest omówienie wspólnych obszarów biznesowych i zacieśnienie współpracy obydwu sektorów (leasing + faktoring), które działają dla podobnego segmentu klientów (b2b). Z racji tematyki Bloga, relację z eventu ograniczam do aspektów prawnych faktoringu, chociaż tych aspektów w trakcie całej konferencji było naprawdę sporo.

Mam bowiem wrażenie, że każda część programu przynajmniej zahaczała o aspekty prawne. Także bardzo ciekawe wystąpienie Michała Rapackiego koncentrujące się na zagadnieniach przestępstw gospodarczych z perspektywy pracy detektywa. Podobnie w przypadku ciekawego, autorskiego omówienia wyników badań nadużyć za rok 2019 przez Michała Pawlika („Szanse na solidarne działania antyfraudowe – w odniesieniu do badania nadużyć w sektorze leasingowym i faktoringowym”). Tematyka wyników badań była również przeze mnie omawiana w ramach tego wpisu.

Panel prawny rozpoczął się od prezentacji wprowadzającej Mec. Marcina Czugana, w trakcie którego nakreślono bieżące aspekty prawne, także związane z ograniczeniami tarczy antykryzysowej:

• Ograniczenia w egzekucji z nieruchomości – brak możliwości przeprowadzenia licytacji gdy kwota zadłużenia jest niższa niż 1/20 sumy oszacowania nieruchomości (z wyjątkami);
• Ograniczenia w eksmisji w okresie pandemii;
• Wakacje kredytowe (możliwość zawieszenia obowiązku spłat rat kredytu / rat leasingowych);
• AML V (zmiana definicji beneficjenta rzeczywistego; środki bezpieczeństwa finansowego a ustalenie serii i numeru dowodu osobistego oraz obywatelstwa klienta, powstanie listy „krajowych PEP”, obowiązek raportowania rozbieżności między danymi z CRBR a deklaracją klienta; nowe podmioty zobowiązane do raportowania do CRBR);
• dostęp do baz danych (wniosek jednolity; Rejestr Należności Publicznoprawnych [RNP], Krajowy Rejestr Zadłużonych [KRZ] od 1.12.2020 r.);
• reforma b2sb czyli wprowadzenie w ramach b2b nowej grupy klientów (przedsiębiorcy jednoosobowi i wspólnicy spółek cywilnych) traktowani częściowo jak konsumenci (w tym w zakresie klauzul abuzywnych);
• zapowiedź zmian w KC (wyzysk, przedawnienie przy zawezwaniu do próby ugodowej);
• możliwa rewizja dyrektywy o kredycie konsumenckim (etap koncepcyjny);

W panelu prawnym poruszyliśmy zaledwie niewielką część z planowanych zagadnień, z racji ograniczeń czasowych:

1. AML

• kserowanie i przechowywanie dowodów osobistych klientów w praktyce leasingu i faktoringu w kontekście ustawy z 1 marca 2018 r. o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu (ustawa o AML) oraz przepisów RODO (zasada minimalizacji danych);
• Stanowisko Prezesa UODO w odpowiedzi na pytania banków pod kątem możliwości przechowywania danych w postaci kserokopii dowodów osobistych;
• obowiązek identyfikacji klienta i weryfikacji jego tożsamości wynikający z AML;
• Niezbędny zakres przetwarzania danych na potrzeby AML;
• Wdrożenie dyrektywy AML V.

2. Split Payment a działalność w obszarze faktoringu.

• Realizacja zajęcia komorniczego w ramach MPP (Split Payment) – ciekawy temat z którym muszą zmierzyć się przedstawiciele branży którzy okazjonalnie otrzymują zawiadomienia jako trzeciodłużnicy i rozważają jakim przelewem je wykonać. Temat sygnalizowałem już tutaj.
• postępowanie z dłużnikami, którzy realizują płatności w MPP, a szczególnie w taki sposób, iż próbują „zmieścić” cały VAT a jednym przelewie (zwłaszcza pierwszym). Temat sygnalizowałem już tutaj.
• Faktoring odwrotny a Split Payment. Omówiono starania branży ku bezpiecznemu korzystaniu przez faktoranta z dobrodziejstw MPP (art. 108c ustawy o VAT) w przypadku płatności przez faktora za zobowiązanie faktoranta w ramach subrogacji poprzez MPP, a także ścieżkę dialogu branżowego, której celem winno być uzyskanie formalnego stanowiska potwierdzającego interpretację przepisów stosowaną przez PZF zgodną z duchem ustawy o VAT i samym celem regulacji MPP.

3. reforma b2sb czyli wprowadzenie w ramach b2b nowej grupy klientów (przedsiębiorcy jednoosobowi i wspólnicy spółek cywilnych) traktowani częściowo jak konsumenci (w tym w zakresie klauzul abuzywnych). Kluczowa reforma dla obu branż, większości instytucji finansowych w Polsce, jak nawet wszystkich innych firm, wymagająca przemodelowania stosowanych wzorców umownych, z uwagi na powstanie nowej grupy klientów. Tej reformie poświęcimy osobny artykuł, obecnie w branży instytucji finansowych trwają aktywne prace nad dostosowaniem firm (w tym faktoringowych) do zmian. Kwestia mocy prawnej rejestru klauzul abuzywnych. Skutki klauzul abuzywnych. Decyzje administracyjne Prezesa UOKiK. Interpretacja zawodowego charakteru działalności.

W panelu prawnym dyskutowali:

Mec. Jerzy Strasz, kierujący Wydziałem Obsługi Prawnej w firmie Millennium Leasing Sp. z o.o.;
Mec. Marcin Czugan, Prezes Zarządu ZPF;
Mec. Jacek Rakowski, Dyrektor Departamentu Prawnego, mLeasing;
Mec. Bartosz Nadra,  Partner Zarządzający Kancelarii Jaśkowiak Nadra Adwokaci (autor niniejszego Bloga);
Moderator: Mec. Ewa Guzowska, Wspólnik KGK Kancelarii Radcowskiej E.Guzowska i Ska, Sp.

Tematy na które nie starczyło czasu:

• Wsparcie płynnościowe dla faktorantów w oparciu o gwarancje BGK ( tzw. tarcza dla faktoringu);
• Europejskie Oszustwo Dystrybucyjne i aktualne stanowisko branży;
• Wakacje kredytowe;
• Zawieranie umów faktoringowych na odległość;
• Szkodowość i poziom fraudów („Skłonność do oszustwa rośnie w czasach kryzysu”);
• Ograniczenia dla windykacji;
• Problemy procesowe (problemy z doręczaniem korespondencji pozywanym w ramach KPC; problemy z właściwością sądową przy pozywaniu odbiorców; znikający zarząd; przedawnienie);
• MDR;
• Nowe zasady JPK;
• obawy związane z PSD2;

Relacja organizatora.

Prawa do zdjęć: CRIF sp. z o.o.